سرویس تاریخ «انتخاب»؛ برای استراحت و پذیرایی به یکی از ساختمان‌های فرودگاه هدایت شدیم و این توقف بیشتر برای این بود که از وضع هوای بین بادکوبه و مسکو استفسار شود. در این موقع آقای نخست‌وزیر خطاب به کمیسیر امور خارجه‌ی آذربایجان قفقاز اظهار نمودند: «در این‌جا هوا خیلی سرد نیست، هوای مسکو چطور است؟» ایشان جواب دادند: «دیروز هوای مسکو ۱۲ درجه بود، ولی امروز خبر نداریم در هر حال در همین حدود ۱۰ تا ۱۲ درجه زیر صفر است.»
(در تهران قبل از مسافرت راجع به هوای مسکو می‌گفتند ۳۰ تا ۳۵ درجه زیر صفر است) آقای قوام‌السلطنه در حالی که لبخندی بر لب داشتند ما را مخاطب قرار داده و گفتند: «شما‌ها که پالتو‌های ضخیم پوست برای سرمای ۳۰ درجه تهیه کرده‌اید پس همین‌جا پالتو‌های خود را با پالتو‌های نازک‌تری عوض کنید.»
در ضمن گفتگو‌های متفرقه آقای نخست‌وزیر از جمعیت بادکوبه سوال نمودند، در جواب گفته شد که جمعیت این شهر حدود ۸۰۰ هزار نفر است.
پس از نیم ساعت استراحت آقای نخست‌وزیر از مستقبلین خداحافظی و تشکر نمودند و بار دیگر در هواپیما جای گرفتیم و موتور هواپیما روشن گردید، ولی در همان حال موتور را خاموش نموده و اظهار کردند، از مسکو به هواپیما خبر رسیده که هوای بین راه طوفانی است و حرکت غیرممکن است.
البته چاره‌ای نبود جز این‌که به انتظار مساعدت هوا در بادکوبه توقف نماییم. بعضی از رفقا از این پیش‌آمد راضی بودند و تا حدی آثار خستگی در چهره‌ی آن‌ها نمایان بود، ولی خود آقای نخست‌وزیر خیلی میل داشتند که هرچه زودتر به مسکو برسند و بنابراین از این عدم مساعدت هوا ناراضی بودند.
اتومبیل‌های زیس به حرکت درآمد و پس از یک ساعت به هتل اینتوریست که از هتل‌های بسیار خوب و زیبای بادکوبه بود وارد شدیم. این هتل که مشرف بر دریا بود از هر حیث منظری بسیار باصفا داشت. یک روز و یک شب در بادکوبه توقف نمودیم و در این مدت پذیرایی بسیار دوستانه و صمیمانه‌ای از نخست‌وزیر ایران و هیأت اعزامی به عمل آمد.
حرکت به طرف مسکو
روز سه‌شنبه ۳۰ بهمن ماه [۱۳۲۴]هنگام برآمدن آفتاب اطلاع دادند که هوا مساعد است و اعضای میسیون می‌توانند به مسافرت خود ادامه دهند.
با عجله آماده‌ی حرکت شدیم. ساعت ۸ صبح بود که به طرف مسکو پرواز نمودیم. بعد از ۳ ساعت و نیم شهر استالینگراد از دور نمایان گردید. رفقای مطبوعاتی علاقه‌ی بسیاری داشتند که این شهر بزرگ را که مهم‌ترین حادثه‌ی اعجازآمیز تاریخ جنگ اخیر در آن روی داده از نزدیک مشاهده کنند، اما هواپیما پس از لحظه‌ای این شهر را در عقب سر گذشت و با سرعت به طرف شمال در حرکت درآمد.
ساعت ۳ و ربع بعدازظهر بود که ساختمان‌های شهر باعظمت مسکو نمایان گردید و یک ربع بعد هواپیما در فرودگاه نظامی مرکزی مسکو فرود آمد.
جریان استقبال بسیار باشکوهی که از نخست‌وزیر ایران در فرودگاه مسکو به عمل آمد و کلیه‌ی نمایندگان سیاسی و عده‌ای از سران کشور شوروی در آن شرکت کرده بودند، چون قبلا در روزنامه‌ی اطلاعات نوشته شده در این‌جا تکرار نمی‌کنم.
در فرودگاه پس از خوش‌آمدی که آقای مولوتف کمیسر محترم امور خارجه‌ی شوروی به آقای نخست‌وزیر گفتند، آقای نخست‌وزیر پس از ابراز تشکر نطق زیر را که بلافاصله به وسیله‌ی آقای دری به زبان روسی ترجمه شد ایراد کردند:
«خیلی خوش‌وقتم که به عنوان یک دوست صمیمی وارد پای‌تخت کشور دوست و هم‌جوار خودمان شده‌ام. در بین راه همه‌جا از ما پذیرایی خیلی گرم و بامحبتی به عمل آمد. امیدوارم در مسکو موفق شوم محکم‌ترین و بهترین روابط دوستانه را با همسایه‌ی بزرگ خودمان اتحاد جماهیر شوروی ایجاد نماییم.»
پس از نطق کوتاه، آقای نخست‌وزیر از یکایک مستقبلین تشکر نموده و پس از خداحافظی به طرف عمارت مخصوصی که برای اقامت ایشان تهیه شده بود عزیمت نمودند. عمارت مزبور یکی از کاخ‌های قدیمی و بسیار مجلل مسکو است که همواره برای پذیرایی از روسای دولت‌ها تخصیص می‌دهند و سابقا چرچیل، دوگل و سایر روسای دولت‌هایی که به مسکو وارد شده بودند در این عمارت اقامت کرده بودند.
این کاخ زیبا در عین شکوه و جلال یک‌طبقه و دارای ۸ اتاق می‌باشد. در این عمارت کتابخانه‌ای که دارای ۲۵۰۰ جلد کتاب به زبان‌های مختلف است وجود دارد و دارای دو اتاق کار و دفتر و یک سالن مجلل پذیرایی و چند اتاق خواب است.
سایر اعضای میسیون را به هتل ناسیونال هدایت نمودند. هتل ناسیونال روبه‌روی میدان سرخ مسکو گوشه‌ای از کاخ کرملین قرار گرفته و از هتل‌های بسیار زیبا و باشکوه مسکو است.
اغلب از مامورین سیاسی و وزرای مختار و رجال خارجی که به مسکو وارد می‌شوند در این هتل اقامت می‌نمایند.
ما پس از آن‌که مختصر استراحتی در میهمان‌خانه‌ی مزبور نمودیم به دیدار آقای نخست‌وزیر رفتیم. آقایان عامری، دکتر شفق، سیاح، پیرنظر برای تهیه‌ی مقدمات مذاکرات نزد آقای نخست‌وزیر در همان قصر اقامت نمودند و بقیه به محل اقامت خود بازگشتیم. آقای نخست‌وزیر از همان شب با اهتمام و دقت کامل مشغول کار شدند.
ادامه دارد...
منبع: اطلاعات: چهارشنبه ۲۲ اسفند ۱۳۲۴، ص ۱ و همان، پنج‌شنبه ۲۳ اسفند ۱۳۲۴، ص ۳.
