بی‌بی‌سی: متخصصان می‌گویند شیشه به کار رفته در ساخت مهره‌های پیدا شده در یک محوطه باستانی ماقبل تاریخ که به «پمپئی بریتانیا» شهرت دارد، احتمالا در ایران تولید شده بود.
این کشفیات بخشی از اقلام کمابیش سالمی هستند که در روستایی سوخته با قدمت ۳۰۰۰ سال در معدنی نزدیک شهر پیتربورو در شرق انگلستان از زیر خاک بیرون آورده شده‌اند.
مهره‌هایی از جنس قلع، پَلمه‌سنگ، کهربا، سرامیک لعاب‌دار و لای‌سنگ نیز پیدا شده است.
الیسون شریدان، کارشناس جواهرات ماقبل تاریخ، می‌گوید که بقاء این اشیاء در این محوطه که با نام «ماست فارم» شناخته می‌شود «عمیقا هیجان‌آور» است.
به گفته دکتر شریدان، این کشفیات نشان می‌دهند که ساکنان ماست فارم «روابطی واقعا بین‌المللی» داشتند.
او می‌گوید «بعضی از این مهره‌ها را احتمالا از شمال بریتانیا و حتی ایرلند آورده بودند، در حالی که شیشه از راهی خیلی خیلی دور از آن سوی دریا‌ها آمده بود.»
باقی‌مانده اقامتگاهی متشکل از حدود ۱۰ خانه چوبی گرد که روی پایه‌های چوبی بر فراز یک رودخانه ساخته شده بودند بین سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ توسط واحد باستان‌شناسی کمبریج کشف شد.
تصور می‌شود که ۵۰ تا ۶۰ نفر در این روستا زندگی می‌کردند، اما مشخص نیست که چرا در سال ۸۵۰ پیش از میلاد در آتش سوخت. دلیل بقاء این اقامتگاه و محتویاتش این بود که در آبرفت کف رودخانه فرو رفت.
به نوشته دکتر شریدان و همکارش جولیان هندرسون این محتویات شامل «بزرگترین مجموعه مهره‌های شیشه‌ای متعلق به اواخر عصر برنز می‌شود که در بریتانیا پیدا شده است.»
یافته‌های آن‌ها بخشی از محتوای ارائه شده در گزارش گردنبند و مهره‌هایی بود که توسط موسسه مک‌دونالد برای پژوهش‌های باستان‌شناختی منتشر شد و حاوی نتایج آنالیز‌های پساحفاری بود.
نتیجه‌گیری پروفسور هندرسون، کارشناس فناوری‌های باستانی در دانشگاه ناتینگهام، این بود که شیشه‌ای که در ساخت ۴۸ تا از این مهره‌ها استفاده شده بود به احتمال خیلی زیاد از ایران آمده بود، در حالی که منشاء شیشه مهره ۴۹ام مصر بود.
شیئی شبیه قطره اشک که ۲۳ میلیمتر طول دارد و گمان می‌رود که محصول جانبی فرایند تولید شیشه باشد نیز بین کشفیات بود و به گفته پروفسور هندرسون و دکتر شریدان در عصر برنز بریتانیا «بی‌نظیر» است.
الیسون شریدان می‌گوید که بعضی از این مهره‌ها «تقریبا همان جایی که بودند دفن شدند و برای همین می‌دانیم که به چه ترتیبی نخ شده بودند»
دکتر شریدان، کسی که مهره‌های غیرشیشه‌ای را بازبینی کرد، می‌گوید «مهره کهربایی خیلی سریع توجهم را جلب کرد، چون که سالم باقی ماندن آن‌ها واقعا خارق‌العاده است. کهربا معمولا می‌سوزد.»
این مهره «نیم‌سوز» احتمالا از اسکاندیناوی آورده شده و شاید در ایرلند به شکل مهره درآمده بود.
او می‌گوید «مهره‌ای هم هست که از سرامیک لعاب‌دار ساخته شده است که تنها نمونه از اواخر عصر برنز در بریتانیا محسوب می‌شود. مهره قلعی هم بسیار نادر است، چون قلع معمولا زنگ می‌زند و سالم نمی‌ماند.»
این حفاری را با شهر رومی پمپئی در جنوب ایتالیا مقایسه کرده‌اند که در سال ۷۹ پس از میلاد به خاطر فوران آتشفشان سوخت، چرا که پنجره‌ای است به زندگی در عصر برنز درست هنگامی که آن دوره داشت به پایان می‌رسید.
